- жұдырықтай
- mushtdek
Қазақша-өзбекше қысқаша сөздік. 2012.
Қазақша-өзбекше қысқаша сөздік. 2012.
жұдырықтай жұмылу — (Монғ.) бірігу, бірлесу, ынтымақтасу … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жұдырық басындай — Жұдырықтың үлкендігіндей, жұдырықтай … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
мұштай — (Түрікм.: Ашх., Таш., Тедж., Мары; Өзб.) кішкентай, жұдырықтай. Мына қауын м ұ ш т а й екен (Түрікм., Тедж.) [Түрікменше мұшт жұдырық (Туркм. рус. сл., 1940); өзб. мұшт жұдырық, мұштак жұдырықтай (Узб. рус. сл., 1959); қарақ. мұш жұдырық,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
биі — (Қарақ.) палауға салатын, күзге қарай пісетін тәтті жеміс. Б и і н і ң үлкендігі жұдырықтай болады (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
іріңді түйін — Қ орда., Жал.) түйенің жұқпалы ауруы. Бұл ауруға шалдыққан түйенің тамырлары іріңдеп, қабынады, сондай ақ тері асты клеткалары зақымданады. Ауыра бастағанда денесінің әр жерінде түйіндер пайда болып, біраздан кейін олар жұдырықтай, тіпті одан да… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қожа шөп — (Монғ.) басы жұдырықтай жұмыр болып өсетін, сырты түк түк ұзын қурай түрі. Қ о ж а ш ө п үш төрт, жеті буын болып шығады. Қ о ж а ш ө п биік таулы жерге, жасанды жерге теріскейге чығады. Қ о ж а ш ө п әйел қожа, еркек қожа деп бөлінеді (Монғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мұчтымдай — (Жамб., Шу) жұдырықтай. М ұ ч т ы м д а й баланың артынан еріп келеді (Жамб., Шу) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сағырдаң — (Гур., Маңғ.; Қарақ.) сығырдаң. Сөк ылғал тартып, с а ғ ы р д а ң болып қалыпты (Гур., Маңғ.). …басың астындағы жұдырықтай с а ғ ы р д а ң жастыққа бетіңді басып, тістеніп алғаның есімде (Ә. Нұрп., Сең, 10) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әует — зат. сөйл. Әуіт. Аманкелді ә у е т т і ң жылғасымен жағалап барып, судағы қармаққа қол сала берген Бекешті жұдырықтай күйдірген кесекпен қойып ақ өткен еді (Р. Аманкелдиев, Батырдың., 26) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бәлдәй — зат. Екі топ ойыншылар бірбір ойыншыдан шығарып, бірі допты тастап беріп тұрады, екіншісі оны таяқпен ұрады. Алаңға шашырай орналасақан қалған ойыншылар не допты қағып алуы керек, не оны алып, «Бәллі, бәллі, бәлдәй» деп, сөреге дейін дем алмай… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
киіз — булау. Киізді шиден шығарып, ыстық су құйып, үстін қалың нәрсемен жауып тастау (Қаз. этнография., 3, 103). Киіз доп. Мал жүнінен істелген доп. Ол қолындағы ақ жүннен істелген жұдырықтай к и і з д о п т ы бар пәрменімен құлаштай лақтырды (Т.… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі